Þá er þessi ferð búin og ég komin heim aftur. Það er nú gott að vera komin í umhverfi þar sem ég get haft áreynslulaus samskipti við alla. Núna fer kvikmyndafólkið heim og býr til 20-30 mínútna langa mynd um þetta ævintýri. Hún verður á DVD og eitthvað af aukaefni með. Við hin erum að safna saman efni um aðlögunn innflytjenda sem verður gefið út í bók sem mun fylgja disknum þegar hann verður gefinn út.

Myndin verður frumsýnd á ráðstefnu í Hollandi í mars á næsta ári. Hún verður opin öllum og þeir sem vinna að menntamálum geta meira að segja fengið styrk til að fara á hana, úr Grundtvig prógramminu (www.ask.hi.is), því sama og styrkir þetta verkefni okkar. Í Hollandi munum við fá eintak sem við komum svo með heim og ætlum að sýna út um allt. Því tilgangurinn með þessu verkefni er ekki bara að búa til mynd, heldur að nota hana til að skapa umræðu um aðlögun innflytjenda.

Það sem er mér efst í huga núna er hvað Tyrkir virðast vera skemmtilegt fólk og alveg ótrúlega hjálpsamir og opnir. Einar eignaðist marga vini í ferðinni bara með því að svífa á fólk og telja fyrir það upp á 10 á tyrknesku! Ég ætla að reyna að halda tyrkneskunni minni við, því ég kann alveg helling þótt ég hafi fallið með skömm á prófinu. Og mig langar að ferðast um Tyrkland því það er svo margt spennandi þar.

Ég er búin að læra heilmikið – ekki bara í Tyrknesku, heldur líka um það hvað hægt er að gera til að auðvelda aðlögun innflytjenda að samfélaginu og hvað er gert vel og hvað illa í öllumm hinum löndunumm sem eru þátttakendur í þessu verkefni. Það er gífurlega mikilægt að geta hitt aðra sem eru að vinna að málefnum innflytjenda og skiptast á skoðunum og upplýsingum. Við komum heim úr þessari ferð með fullt af hugmyndum sem munu nýtast okkur í vinnuni í Alþjóðahúsinu.

Görusuruz,

Tyrkja Gerður

Í dag var síðasti tíminn í tyrknesku. Ég hafði vonað að kennarinn færi bara yfir það sem við lærðum í gær til að festa það aðeins betur í mynni. En hún kom bara með fullt af nýjum hlutum eins og dagar, mánuðir, klukkan, líkamshlutar og svo framvegis og svo framvegis. Þegar hún byrjaði á klukkunni þá datt ég endanlega út. Finnska konan við hliðina á mér missti þolinmæðina, fletti upp í orðabókinni á “hratt” og reyndi að segja kennaranum að hún færi of hratt yfir, en án árangurs. Þá fletti ég upp á “endurtaka” og bað hana að “endurtaka í gær” en það kom bara svipur á hana og hún hélt sínu striki. Þá hætti ég að nenna að fylgjast með lengur. Ein norsk kona vildi bakka okkur upp og fann orðið “erfitt”, sem við héldum að við hefðum lært daginn áður. Hún kallaði á kennarann og sagði “sikitdim” og allur bekkurinn tók undir það. Kennarinn varð hálf skrítin en hélt svo bara áfram að kenna. Við fréttum svo um kvöldið að við höfðum öll misskilið orðið daginn áður og það þýddi ekki “erfitt” heldur “leiðinlegt”. Svo Hanne hafði sagt beint framan í kennarann að kennslan væri leiðinleg.... Engin furða að hún yrði hálf skrítin á svipinn.

Það var reyndar skemmtilegt hvernig hún kenndi okkur líkamspartana, en það er bara svo svakalega ónauðsynleg þekking. Ég þarf að læra hvenig ég segi “afsakið”, “ég skil ekki”, “hvað kostar þetta” og allt það. En ég tala mjög sjaldan um nefið á mér eða eyrun og þurfi ég að tala um þau þá hef ég þau alltaf með mér og get bent á þau ef ég kann ekki orðin. Þarna fékk ég svo sannarlega að reyna á sjálfri mér það sem ég hef svo sem vitað, að ef tungumálakennslan tengist ekki daglegum þörfum nemendana þá missa þeir áhugan og hvatann til að læra mjög fljótt. Þess vegna erum við í Alþjóðahúsinu alltaf að reka áróður fyrir starfstengdri íslenskukennslu þar sem fólk lærir þann orðaforða sem það þarf á að halda um leið og það labbar út úr tímanum.

Svo kom prófið. Fyrst urðu nokkrir að lesa flókinn texta á tyrknesku fyrir framan myndavélina. Það var ekki beint til prófs heldur meira svona fyrir heimildamyndina sem er verið að gera um þessa ferð. Ég slapp þar en Einar þurfti að fara upp og stóð sig mjög vel.

Svo kom skriflegt próf. Ég þurfti að fylla út eyðublað þar sem var spurt um nafn, atvinnu, hjúskaparstöðu og þess háttar. Ég gat litlu svarað, þótt þetta væri ekki fókið. Mér varð hugsasð til eyðublaðana frá Útlendingastofnun sem innflytjendur heima þurfa að fylla út og eru hræðilega flókin og löng. Svo var spurt um líkamshluta, sem ég hafði lært 30 mínútum áður, en mundi ekki einn einasta. Svo komu númer, en ég hafði aðeins lært upp að 10 svo ég gat lítið þar. Á morgun fáum við einkunir og ég hlakka ekkert sérstaklega til. Eiginlega kann ég ekkert nema að telja upp að 10 og beitti til þess aðferð sem ég lærði af einni ítalskri hér á námskeiðinu. Ég tengdi hvern tölustað við orð og svo bjó ég til setningu úr því öllu. Setningin fyrir tyrknesku tölustafina er þessi: Bjór ekki, en uxa, skítugan, beislitan og haltan eða Jedi, sexý sem ræður sudoku – hann er on. Tölustafirnir eru svona: Bir, iki, ug, dört, beis, alti, yedi, sekiz, dokuz, on.

Kveðja,

Gerður

Mér tókst það! Loksins tókst mér að hafa raunveruleg samskipti á tyrknesku. Mig vantaði plástur á hælsærin mín og fór í apótek áðan, horfði ákveðið á afgreiðslumanninn og sagði “plaster” (þetta er eina orðið í tyrknesku sem er eitthvað líkt íslensku). Hann hikaði augnablik, en rétti mér svo plástur. Ég var mjög stolt og glöð.

Annars hefur dagurinn verið hræðilega erfiður, en líka spennandi og skemmtilegur. Fyrir hádegi fengum við 3 tíma kennslu í tyrknesku, á tyrknesku. Kennarinn var góður, þótt hún færi allt of hratt yfir efnið, en það hafa tungumálakennarar tilhneyingu til að gera, ekki satt? Stafrófið var ekki svo erfitt, bara nokkrir óþekktir stafir þar, en þegar hún fór í tölustafina datt ég út. Ég var ekki búin að ná einum einasta staf af 1 – 10 þegar hún var rokin í 20, 30, 40 og svo framvegis. Þegar ég var svo tekin upp á töflu og átti að skrifa einhverja tölu sem hún nefndi, þá leið mér eins og fávita. Ég er nefninlega gáfuð, vel menntuð, fjölhæf kona og var að gera mitt allra besta – en ég gat ekki lært að telja.... Ég var búin að búa mig undir þetta áður en ég kom, en samt var þetta hræðilega erfitt. Flestir aðrir í hópnum voru í svipaðri stöðu og ég, en það hjálpaði mér ekkert. Sjálfstraust mitt hafði beðið hnekki.

Skólinn okkar er jafnframt grunnskóli með 1.200 nemendum. Þegar við fórum út á skólalóðina eftir tímann þyrptust krakkarnir að okkur og vildu fá að vita allt um okkur. Mig langaði ekkert að tala meiri tyrknesku, vildi bara fara heim að sofa, en þau létu okkur ekki í friði og kröfðust þess að hafa skamskipti við okkur. Þótt enskukunnátta þeirra væri umtalsvert meiri en tyrkneskukunnátta mín þá dugði það okkur ekki og áður en ég vissi var ég búin að draga upp kennsluefnið frá því um morguninn og farin að segja þeim allt um sjáfa mig. Þetta var miklu skemmtilegra heldur en að sitja í tíma og æfa fyrirframskrifaðar samræður, þetta voru alvöru samræður. Ein stelpa var með ensk-tyrkneska orðabók og jók möguleg umræðuefni umtalsvert. Mörg þessara barna tala þýsku og sum önnur evrópumál, því þau hafa fæðst annarstaðar en flutt til baka til Tyrklands með foreldrum sínum. Þessi börn hjálpuðu við flóknari umræðuefni og þá sannaðist enn og aftur hvað tvítyngd börn eru mikil og mikilvæg auðlynd.

Svo fékk eitthvert þeirra þá frábæru hugmynd að fá eiginhandaráritun hjá okkur..... Þau okkar sem voru bláeigð og ljóshærð voru lang vinsælust. Ég hef skrifað nafnið mitt svona 40 sinnum. Tveir unglinsdrengir færðu mér blóm og mörg þeirra sögðu mér að ég væri falleg. Ég kann vel við þessi börn!

Eftir hádegi fengum við samfélagsfræðslu. Fyrst á tyrknesku og svo á ensku. Mér fannst ég nú skilja bara nokkuð mikið af þessu tyrkneska út frá tölum og myndum sem voru á glærunum, en það kom í ljós þegar við fengum enska þýðingu að ég hafði í raun bara skilið það sem ég vissi fyrir. Sú sem var með samfélagsfræðslu á ensk er frá Norður Írlandi, gift Tyrkja og hefur búið hér lengi. Henni var tíðrætt um það hvað Tyrkir eru hjálpsamir og elskulegir, við ættingja sína en líka við ókunna. Hún hafði verið á markaðnum um morguninn, þurfti að hringja í manninn sinn en hafði gleymt símanum í bílnum. Frekar en að labba út í bíl til að hringja, eins og ég hefði gert, bað hún næsta mann að lána sér símann sinn! Svona er þetta hér.

Í kvöld ætla ég að reyna að læra að telja upp að 10 og segja “ég heiti Gerður, ég er frá Íslandi, ég er 36 ára gömu, ég er gift”. Þetta er mjög metnaðarfullt hjá mér, ég veit.

Görüsürüz,

Gerður

Hádegi á mánudegi og prógrammið er byrjað. Við erum hérna 25 í allt frá Íslandi, Noregi, Svíþjóð, Finnlandi, Hollandi, Spáni, Ítalíu og Tyrklandi. Tveir frá hverju landi, nema Tyrlandi auðvita, far á tyrkneskunámskeið og þurfa svo að standast munnlegt og skriflegt próf í lokin. Síðan er endalaust verið að kvikmynda viðbrögð okkar við hinu og þessu, væntingar okkar og líðan. Í morgun var ég í fimm manna hópi sem var sendur niður í bæ til að fara í viðtal um væntingar til verkefnisins og hvernig við hefðum undurbúið okkur fyrir það. Svo gengum við um bæinn og Hollenska kvikmyndtökufólkið tók það allt upp líka. Þetta var þræl gaman.

Þegar við komum aftur á hótelið var fundur með öllum þar sem Noureddine, stjórnandi verkefnisins, útskýrði fyrir okku það sem er framunda og lagði ríka áherslu á að við yrðum að taka fullan þátt í öllu prógrammi og mættum ekki gleyma því að við værum innflytjendur í Tyrklandi – ekki túristar. Hann endaði fundinn á að segja “þegar þið gangið út um þessar dyr þá hættið þið að vera túristar og verðið innflytjendur”, þá fór um mig smá hrollur. Þetta er jú hlutverkaleikur og við eigum að taka hann alvarlega.

Okkur var sagt að fara í lobbíið og athuga hvort það væri bréf til okkar þar, en var bannað að opna það. Ég fékk ekkert en Einar fékk bréf. Þau sem fengu bréf voru tekin eitthvert og svo var kvikmyndað þegar þau opnuðu bréfin. Þau voru á tyrknesku og lítið hægt að skilja. Frekar óþægilegt því hver veit nema þetta sé eitthvað mjög mikilvægt. Minnir mig á bréfin sem Útlendingastofnun sendir innflytjendum heima sem svar við umsóknum þeirra um dvalarleyfi. Þau eru á svo flókinni íslensku að ég á oft í mesta basli við að skilja þau – og hef samt lesið þau mörg.

Nú þarf ég að hlaupa í skólann.

Gerður